Ευκαιρίες και προκλήσεις για τις γυναίκες επιχειρηματίες πρόσφυγες
Η Η Maria Clara Martin, Επικεφαλής Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) στην Ελλάδα, έχει αφιερώσει τη ζωή της στη βελτίωση των συνθηκών για τους πρόσφυγες σε όλο τον κόσμο. Με πολυετή εμπειρία και βαθιά κατανόηση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες, η Martin βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών για την υποστήριξη των γυναικών προσφύγων στην Ελλάδα. Στη σημερινή μας συνέντευξη, συζητάμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες πρόσφυγες που επιθυμούν να ξεκινήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις και τους τρόπους με τους οποίους η UNHCR προσφέρει υποστήριξη.
Η σταδιοδρομία της Maria Clara Martin σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προσφύγων και μετανάστευσης εκτείνεται σε πάνω από 35 χρόνια, με εμπειρία σε ηγετικές θέσεις στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στον Ισημερινό, το Βέλγιο, τη Μοζαμβίκη, τη Ρουάντα και την Ελβετία. Υπηρέτησε ως Επικεφαλής του Τμήματος για την Αμερική στο Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και έχει επίσης εργαστεί για άλλους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος, της Διεθνούς Αμνηστίας και της Διεθνούς Αποστολής Μη Στρατιωτικής Υποστήριξης στην Αϊτή, με προηγούμενη εμπειρία εργασίας ως δημοσιογράφος στο BBC. Πρόσφατα συμμετείχε στο 3ο Διεθνές Φόρουμ Γυναικείας Επιχειρηματικότητας στο Ηράκλειο Κρήτης το οποίο διοργάνωσε το Εθνικό Επιμελητηριακό Δίκτυο Γυναικών Επιχειρηματιών και ο Σύλλογος Γυναικών Επιχειρηματιών Κρήτης με τη συνδιοργάνωση των Επιμελητηρίων Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνης και Λασιθίου και την στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και του Ινστιτούτου Βιο- Οικονομίας και Άγρο-Τεχνολογίας του Εθνικoύ Κέντρου Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης – ΕΚΕΤΑ, και στο panel με τίτλο «Επενδύοντας σε γυναικείες επιχειρήσεις».
Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες πρόσφυγες στην προσπάθειά τους να ξεκινήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις στην Ελλάδα;
Οι γυναίκες πρόσφυγες αντιμετωπίζουν πολλαπλές προκλήσεις στην προσπάθειά τους να γίνουν επιχειρηματίες. Πρώτα απ’ όλα, η γλώσσα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια. Πρέπει να επιβιώσουν προσπαθώντας να ξαναχτίσουν τις ζωές τους σε ένα εντελώς νέο οικοσύστημα. Επίσης, οι γυναίκες πρόσφυγες δεν είναι αρκετές σε αριθμό και η έλλειψη δικτύωσης και υποστηρικτικών δομών αποτελεί σημαντικό πρόβλημα. Πολλές γυναίκες, ειδικά από την Ουκρανία, δεν μπορούν να αποδείξουν τις δεξιότητές τους λόγω της έλλειψης επίσημων πιστοποιητικών. Τέλος, η φροντίδα των παιδιών, ειδικά για τις μονογονεϊκές οικογένειες, αποτελεί μια τεράστια πρόκληση.
Πώς μπορεί η UNHCR να υποστηρίξει τις γυναίκες πρόσφυγες στην προσπάθειά τους να γίνουν επιχειρηματίες;
Η UNHCR μπορεί να βοηθήσει τις γυναίκες πρόσφυγες με διάφορους τρόπους. Προσφέρουμε προγράμματα εκμάθησης της γλώσσας και επαγγελματικής κατάρτισης για να βελτιώσουμε τις δεξιότητές τους και να διευκολύνουμε την ενσωμάτωσή τους στην τοπική αγορά εργασίας. Επίσης, συνεργαζόμαστε με τοπικούς φορείς και ΜΚΟ για τη δημιουργία δικτύων υποστήριξης και καθοδήγησης. Παρέχουμε επίσης συμβουλές και πληροφορίες σχετικά με την ίδρυση επιχειρήσεων και τη διαχείριση των οικονομικών. Η στήριξη στη φροντίδα των παιδιών και η εξασφάλιση ασφαλών χώρων για τις γυναίκες πρόσφυγες είναι επίσης στις προτεραιότητές μας.
Ποιες πρακτικές και πρωτοβουλίες έχουν αποδειχθεί επιτυχείς στην ενδυνάμωση των γυναικών προσφύγων στην Ελλάδα;
Υπάρχουν πολλές επιτυχημένες πρωτοβουλίες που έχουν βοηθήσει στην ενδυνάμωση των γυναικών προσφύγων.
Ένα παράδειγμα είναι τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης που εστιάζουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησής τους. Έχουμε δει γυναίκες να ξεκινούν μικρές επιχειρήσεις στους τομείς της χειροτεχνίας, της μαγειρικής και των υπηρεσιών. Οι συνεργασίες με τοπικούς επιχειρηματίες και οργανισμούς που προσφέρουν καθοδήγηση και υποστήριξη είναι επίσης κρίσιμες. Τέλος, η δημιουργία δικτύων υποστήριξης και η ενθάρρυνση της κοινότητας να δεχτεί και να υποστηρίξει αυτές τις γυναίκες είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία τους.
Με τη συνεχή υποστήριξη και τις κατάλληλες πρωτοβουλίες, οι γυναίκες πρόσφυγες μπορούν να ξεπεράσουν τις προκλήσεις και να δημιουργήσουν μια νέα, καλύτερη ζωή για τις ίδιες και τις οικογένειές τους στην Ελλάδα.
Ποιες ήταν οι προτεραιότητές σας όταν αναλάβατε πριν τρία χρόνια Εκπρόσωπος της Υ.Α. στην Ελλάδα;
Είμαι ενθουσιασμένη που προσφέρω τις υπηρεσίες μου ως Εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα μια χώρα που υποδέχεται πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο εδώ και πολλά χρόνια, δείχνοντας αλληλεγγύη και συμπόνια προς τους πιο ευάλωτους. Όταν ανέλαβα ανυπομονούσα να συνεργαστώ με τις ελληνικές αρχές, τους εταίρους, τους δήμους, την κοινωνία των πολιτών και τις τοπικές και προσφυγικές κοινότητες για την προστασία, υποστήριξη και εξεύρεση μακροπρόθεσμων λύσεων για τους άνδρες, τις γυναίκες και τα παιδιά που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να αναζητήσουν καταφύγιο στην Ελλάδα. Παρόλο που η κατάσταση είχε εξελιχθεί από την κρίση του 2015, οι συγκρούσεις και οι διώξεις συνεχίζονται σε πολλά μέρη του κόσμου και πρέπει να συνεργαστούμε για να διασφαλίσουμε την πρόσβαση στη διεθνή προστασία για όσους τη χρειάζονται.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες είναι παρούσα στην Ελλάδα από το 1952. Ο ρόλος του Οργανισμού εξελίχθηκε κατά την περίοδο έκτακτης ανάγκης του 2015 και 2016, όταν παρείχε άμεση επιχειρησιακή υποστήριξη στην Κυβέρνηση και ανθρωπιστική βοήθεια σε πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο.
Σήμερα, η Υ.Α. στην Ελλάδα συνεχίζει να παρέχει συμβουλές και να υποστηρίζει την οικοδόμηση θεσμών, να προωθεί τα πρότυπα προστασίας προσφύγων και να υποστηρίζει τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες με παροχή πληροφοριών, νομική βοήθεια και τη δημιουργία ευκαιριών για αυτονομία και ένταξη.