Share This Article
Συνέντευξη στη Μάρθα Κατσαρού
Kάθε συνάντηση με την Έλενα Πριοβόλου είναι σαν μια «ένεση» με λίγη από την αστείρευτη ενέργειά της. Ανήσυ- χο πνεύμα, ρομαντική ψυχή και δυναμική παρουσία που δεν αφήνει την ζωή να την πάει όπου θέλει, αλλά πηγαί- νει την ζωή της εκεί που θέλει η ίδια. Έτσι είναι εύκολο κανείς να καταλάβει πώς από την Ψυχολογία μεταπήδησε στη σκηνοθεσία και τη τέχνη, με συμμετοχές σε φεστιβάλ όπως Βερολίνο, Κάννες και Βενετία. Έχει διαχειριστεί πάνω από 80 projects, αποδεικνύοντας το πάθος της για τον Κινηματογράφο. Συνεργάστηκε με παραγωγές όπως Crimes of the Future, Durrells, The Eye, My Life in Ruins και Mama Mia που αποδεικνύουν ότι ο ζήλος και η θέλησή της είναι ο οδηγός της. Φυσικά, η ενασχόλησή της με θέματα D+I και η εκτίμησή της για τις γυναίκες δεν ήταν δυνατό παρά να την οδηγήσει να ενταχθεί στο ελληνικό τμήμα του Παγκοσμίου Δικτύου Lean In, που προω- θεί τη γυναικεία επιχειρηματικότητα και τις ίσες ευκαιρίες.
Πώς ξεκίνησε η ενασχόληση με τον κινηματογράφο και πώς έφτασε να γίνει επάγγελμα;
Αγαπούσα το σινεμά από παιδί. Ήμουν τυχερή γιατί η μητέρα μου είναι fan των ταινιών επιστημονικής φαντασίας και σύμφωνα με τη μνήμη μου, η ταινία που με έβαλε στον κόσμο του σινεμά ήταν Η Επιστροφή των Τζεντάι, του θρυλικού σύμπαντος της Star Wars. Πως να μην μαγευτώ! Δεν είχα σκεφτεί όμως το ενδεχόμενο να δουλέψω στο σινεμά αφού κανένας στη ζωή μου δεν έκανε κάτι τέτοιο και έτσι δεν είχε προκύψει η σκέψη. Όμως εργαζόμουν ως κειμενογράφος σε διαφημιστικές εταιρίες. Στα γυρίσματα των διαφημιστικών που παρευρισκόμουν ως σεναριογράφος γνώρισα τεχνικούς που δούλευαν για ταινίες. Και έτσι άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή μου.
Έχετε σπουδάζει στη Νέα Υόρκη. Ποιες είναι οι βασικές διαφορές στη βιομηχανία παραγωγής ταινιών και του κι- νηματογράφου γενικότερα σε σχέση με την Ελλάδα;
Η ζωή στη Νέα Υόρκη δεν έχει όρια και περιορισμούς. Μπορείς να φτάσεις όσο ψηλά ή και όσο χαμηλά αποφασίσεις. Αυτό ισχύει στα πάντα για τη Νέα Υόρκη και ισχύει φυσικά και για το σινεμά. Πάντως η Νέα Υόρκη έχει πολύ ανεξάρτητο σινεμά και μου προκάλεσε μεγάλη έκπληξη το guerilla filmmaking τοπίο στην πόλη αυτή. Δεν το περίμενα να είναι τόσο κοντά στην ατίθαση, κάπως αναρχική τοποθέτηση των κινηματογραφιστών στην Ελλάδα. Καμία σχέση με το Los Angeles.
Η κινηματογραφική βιομηχανία στις ΗΠΑ προσφέρει ίσες ευκαιρίες σε άντρες και γυναίκες;
Η θέση των γυναικών στο σινεμά υποφέρει εξίσου και στην Αμερική, όπως και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Η Cate Blanchett έκανε μία εξαιρετική παρέμβαση στο φεστιβάλ των Καννών φέτος, όπου τα νούμερα τα λένε μόνα τους. 1688 άντρες σκηνοθέτες έχουν διαγωνιστεί στο φεστιβάλ στα 71 χρόνια της ιστορίας του, και αντίστοιχα 12 γυναίκες σκηνοθέ- τιδες έχουν διαγωνιστεί. Είναι σοκαριστική η διαφορά και αυτό ισχύει στους περισσότερους ρόλους των ανθρώπων που δουλεύουν για το σινεμά, εκτός από, τι άλλο, τα ρούχα και το μακιγιάζ.
Έχει αρχίσει βέβαια να πέφτει πολύ φως σε αυτή την αδιανόητη κυριαρχία των αντρών στο σινεμά αλλά έχουμε ακό- μη πολύ δρόμο μπροστά μας σε παγκόσμιο επίπεδο. Το περίεργο είναι ότι κάποια άσχετα γεγονότα στην πορεία των κοινωνιών μας επηρεάζουν άμεσα, αρνητικά συνήθως, τη δυναμική θέση των γυναικών στην κοινωνία. Για παράδειγμα, η πανδημία μας γύρισε 2 χρόνια πίσω όσον αφορά στην ισότητα των μισθών. Οπότε, δεν ξέρουμε πως θα πάει αυτή η προσπάθεια στο μέλλον.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε αντιμετωπίσει στη δουλειά αυτή, που είναι ιδιαίτερα δύσκολος και σκληρός ο χώρος, και πώς την αντιμετωπίσατε;
Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η φύση της δουλειάς αυτής. Όταν η δουλειά σου είναι στο σετ, έρχεσαι αντιμέτωπη με κάθε λογής αντιξοότητα και απρόβλεπτη συνθήκη. Μπορεί να κάνεις γυρίσματα εκτεθειμένη στον ήλιο όλη μέρα με 45 βαθμούς υπό σκιά ή να δουλεύεις στο βουνό με μείον θερμοκρασίες για 12 ώρες τη μέρα. Αλλά αυτή είναι και μία από τις ομορφιές της. Πρέπει όμως να σου αρέσει η ταλαιπωρία!
Με το metoo, και την έκταση που πήρε, πιστεύετε ότι βοήθησε στο να «καθαρίσει» κάπως ο χώρος αυτός, αλλά και των υπόλοιπων επαγγελμάτων, από τέτοιου είδους συμπεριφορές;
Σίγουρα έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες. Τολμώ να πω ότι και στους άντρες συναδέλφους αρέσει που έχει αυξηθεί η γυ- ναικεία παρουσία στο χώρο των γυρισμάτων. Όπως είπα πριν είναι μία σκληρή δουλειά και χρειάζεται ποικιλομορφία μυαλών και δεξιοτήτων για να γίνει σωστά και φαίνεται ότι η συνεργασία αρσενικών και θηλυκών μυαλών φέρνει θετικά αποτελέσματα. Στα γυρίσματα λειτουργείς σαν στρατός, όλοι είναι απαραίτητοι, αφοσιωμένοι και συμπληρώνει ο ένας τις αδυναμίες του άλλου.
Είστε μέλος στο Lean in Circles, σχεδιασμένο ειδικά για γυναίκες με σκοπό, πέρα από το να αποκτήσουν νέες δεξιότητες, να βρίσκουν στήριξη και να παίρνουν δύναμη η μια από την άλλη. Πόσο σημαντικό πιστεύετε ότι είναι η αλληλοστήριξη των γυναικών στο να αποκτήσουν τελικά την ίδια αντιμετώπιση με τους άντρες στο εργασιακό τους περιβάλλον;
Ναι, είμαι μέλος και είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που έβαλα στη ζωή μου. Είναι καταπληκτικό να συναναστρέφε- σαι με γυναίκες δυναμικές, δημιουργικές, με αστείρευτο πάθος για προσφορά και επιτυχία.
Ενωμένες κάτω από έναν κοινό στόχο, κάτω από μια τόσο θετική ομπρέλα για τη γυναικεία κατάσταση, μόνο τον καλύ- τερό σου εαυτό δίνεις και λειτουργείς σαν μια γροθιά. Πολλές φίλες στους κύκλους του Lean In λένε ξανά και ξανά «κρίμα που δεν είχαμε ακούσει νωρίτερα για το Lean In…!» γιατί θα είχαν πάρει όλη την απαραίτητη υποστήριξη που είχαν χρει- αστεί όταν προέκυψαν σεξιστικές συμπεριφορές στην εργασία τους. Παροτρύνω όλες τις γυναίκες να κάνουν search στο google και να έρθουν σε επαφή με το Lean In Network Greece.
Επίσης είμαι μέλος στη Wift Greece – Women in Film and Television, μία σημαντική οργάνωση που λειτουργεί σε πα- γκόσμιο επίπεδο. Εκεί η στήριξη μεταξύ μας γίνεται πιο στοχευμένα στις γυναίκες του χώρου.
Τί θα λέγατε σε ένα νέο παιδί που θέλει να ασχοληθεί με τη σκηνοθεσία και το χώρο του κινηματογράφου, που εί- ναι ένας χώρος φύση ανταγωνιστικός;
Τα παιδιά που θα ασχοληθούν με το σινεμά, μόλις έρθουν σε επαφή με τον χώρο, θα καταλάβουν αν είναι φτιαγμένοι για αυτόν ή όχι. Και αν είναι φτιαγμένοι, δεν υπάρχει περίπτωση να υποχωρήσουν. Έτσι είναι αυτή η δουλειά. Είναι τρόπος ζωής.
Ποια είναι τα σχέδια για το μέλλον;
Προς το παρόν κάνω Physical και Line Producing σε ταινίες που έρχονται και κάνουν γυρίσματα στην Ελλάδα, είτε γιατί τους αρέσει η χώρα, είτε για τα οικονομικά κίνητρα που προσφέρει η χώρα, είτε και για τα δύο. Στο μέλλον θα ήθελα να κάνω παραγωγή των δικών μου ταινιών σε συνεργασία με συναδέλφους από το εξωτερικό. Είμαι λάτρης της «πολυ- πολι- τισμικότητας». Με εμπνέει.
Info: Η Έλενα Πριοβόλου είναι απόφοιτη Ψυχολογίας από το Eθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και με σπουδές στο Σινεμά από το NYFA στη Νέα Υόρκη.